Wyszukiwanie w encyklopedii:

2011-03-27
2021-03-16

Przedsięwzięcie Góra

Plakat projektu "Przedsięwzięcie Góra"wielofazowe działanie parateatralne realizowane latem 1977 przez grupę członków Teatru Laboratorium pod kierownictwem Jacka Zmysłowskiego (m.in. Zbigniew Kozłowski, Irena Rycyk). Jego projekt ogłosił Grotowski dwa lata wcześniej w tekście opublikowanym w „Odrze” (nr 6 z 1975, s. 23–27). Według przedstawionych tam założeń, celem Przedsięwzięcia miało być powołanie dzieła-strumienia, o płynnej strukturze, opartej w dużej mierze na improwizacji, w którym każdy mógłby znaleźć sam swoją własną drogę. Pierwszy etap realizacji projektu stanowił cykl Nocnych czuwań.

W połowie lipca 1977 nastąpił kolejny etap PrzedsięwzięciaDroga, czyli wędrówka pod opieką przewodników (m.in. Tomasz Rodowicz) w kierunku zamku w Grodźcu koło Legnicy, z noclegiem w lesie. Przez dwa tygodnie lipca codziennie 8–10-osobowe grupy wyruszały spod Wrocławia w pieszą wędrówkę, której celem była „Góra Płomienia”, czyli zamek w Grodźcu. Stworzono tam warunki do działania, którego zasadą było jak najdalej posunięte zniesienie dramaturgii codzienności, łącznie z rytmem dnia i nocy, co wieść miało do odwarunkowania i odświeżenia percepcji. Były to więc działania niejako pogłębiające doświadczenia parateatralne, eksperymentalnie sprawdzające idee wyrażone na początku lat 70. w tekście Święto. Zarazem jednak odwoływały się one do doświadczeń i przeżyć osobistych o charakterze źródłowym i były w subtelny sposób powiązane z odwołaniami do rozpoczynanych w tym samym czasie poszukiwań fazy Teatru Źródeł (obecna w nazwie aluzja do hinduskiej Arunaćali – Góry Płomienia, związanej ze Śri Ramaną Maharszim, której wizerunek był też stałym elementem plakatów Krzysztofa M. Bednarskiego, stworzonych na potrzeby projektu).

Bibliografia: 

Jerzy Grotowski: Przedsięwzięcie Góra. Project: The Mountain of Flame, „Odra” 1975 nr 6, s. 23–27. Przedruk: [w:] Góra Płomienia. Project: The Mountain of Flame, Instytut Aktora – Teatr Laboratorium, Wrocław 1975, s. 1–8; [w:] Jerzy Grotowski: Teksty zebrane, redakcja Agata Adamiecka-Sitek, Mario Biagini, Dariusz Kosiński, Carla Pollastrelli, Thomas Richards, Igor Stokfiszewski, Instytut im. Jerzego Grotowskiego, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, Wrocław – Warszawa 2012, s. 606–610.

Elżbieta Morawiec: „Góra Płomienia”: trwanie płynące, „Dialog” 1978 nr 1, s. 96–100. Przedruk [w:] tejże: Mitologie i przeceny, Warszawa 1982, s. 104–115.

Zbigniew Osiński: Notatki z Góry Płomienia, lipiec 1977. Spisane po doświadczeniu, „Pamiętnik Teatralny” 2001 z. 1–2, s. 201–214; przedruk [w:] tegoż: Grotowski. Źródła, inspiracje, konteksty, t. 2: Prace z lat 1999–2009, Wydawnictwo słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2009, s. 297–322.