W pułapce przeciwieństw. Ideologie tożsamości
Mateusz Borowski, Małgorzata Sugiera

W pułapce przeciwieństw. Ideologie tożsamości

Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, Wydawnictwo, Warszawa 2012

 

Świat i sztuka są, zgodnie z myśleniem poststrukturalistów, wehikułami dla tożsamości, sposobami jej dyscyplinowania, wyrażania i utrwalania. Pułapkę można rozszczelnić, jeśli zrozumiemy, jak działa. Ideologie tożsamości uchwycone zostały w opozycjach, mających za zadanie wyznaczenie granic człowieczeństwa: człowiek/zwierzę, człowiek/maszyna, kobieta/mężczyzna, dziecko/dorosły, swój/obcy, żywy/umarły. Autorzy monografii pokazują jednak, że przy pomocy tych samych dzieł, które na pozór bronią status quo, można zbudować wyzwalający dyskurs. Szukają drogi pomiędzy dwoma dominującymi w filozofii XX wieku poglądami: jeden z nich podkreśla, że sztuka jest wyłączona z reguł retorycznych i polityki komunikacyjnej; drugi daje nadzieję, iż przy pomocy sztuki możemy „ugiąć” dyskurs. W XXI wieku, w konsekwencji „zwrotu performatywnego”, stanowiska te występują zwykle łącznie, ale polska humanistyka rzadko prezentuje tak wszechstronne podejście, jak to, z jakim mamy w tym przypadku do czynienia. Monografia pokazuje w działaniu instrumentarium pojęciowe humanistyki przełomu XX i XXI wieku, odnosząc je przekonująco do polskiej rzeczywistości kulturowej. Ważne jest jednak i to, że Autorzy wypowiadają się na temat kondycji ludzkiej, dając tym samym czytelnikowi coś więcej niż teoretyczne spekulacje. (z recenzji wydawniczej prof. dr hab. Ingi Iwasiów).

POLECONE EKSPRESEM

Performuj albo… Od dyscypliny do performansu
Ciało widowiskowe. Etnoscenologia sztuk widowiskowych
Aktor. Animator twórczych procesów
The post-taumatic theatre of Grotowski and Kantor. History and Holocaust in „Akr
„Didaskalia. Gazeta teatralna” nr 112  Grudzień 2012
„Zeszyty Naukowe PWST”
W pułapce przeciwieństw. Ideologie tożsamości
Teatr i teatrologia. Podstawowe pytania
W labiryncie. Theodoros Terzopoulos spotyka Heinera Müllera
Teatr bez teatru. Performanse w Anglii Wschodniej u schyłku średniowiecza
Raport dla El Greca
Czym jest teatr?
Spalić dom. Rodowód reżysera
Ciało poetyckie. Nauczanie twórczości teatralnej
„Książę Niezłomny”. Studium i rekonstrukcja spektaklu Jerzego Grotowskiego i Tea
Zygmunt Molik’s Voice and Body Work: The Legacy of Jerzy Grotowski
Ludwik Flaszen, Grotowski & Company
Rena Mirecka. Teatr człowieczy. Maciej Stawiński: 30 fotografii z lat 1980–201