2023-04-04

Co to jest Performer

Performer – początek

Internetowe czasopismo „Performer” to naukowy periodyk Instytutu im. Jerzego Grotowskiego. Jego najbardziej podstawowym celem jest prezentacja efektów prac prowadzonych, inicjowanych i wspieranych przez Instytut, a także przez współpracujących z nim badaczy. Nie chcemy jednak, by pismo było tylko witryną prezentującą, co robimy. Zależy nam na tym, by przyczyniało się do ożywiania i pogłębiania praktyk myślenia inspirowanego przez tę niezwykle rozległą i mieniącą się wieloma odcieniami konstelację, jaką jest Grotowski i jego działalność. Chcielibyśmy też, by był to zawieszony w światowej sieci komunikacyjnej punkt skupienia i odniesienia, do którego mogą odwołać się wszyscy powiązani z tą konstelacją lub chcący nawiązać z nią kontakt. Dążąc do tego, by było to miejsce przygotowane i w pełni akceptowane przez wszystkich znanych „swoich”, marzymy jednocześnie, by błyszczało ono na tyle silnie, by przyciągnąć „nieznanych swoich” i by pomogło im odnaleźć własne drogi do płomienia, który także i my chcemy podtrzymywać, odpowiadając w ten sposób na wezwanie Jairo Cuesty i Jima Slowiaka ze wstępu do ich książki o Grotowskim: Keep the fire burning!

Tematyka podejmowana na łamach pisma obejmuje wszystkie zagadnienia stanowiące przedmiot zainteresowania Instytutu im. Jerzego Grotowskiego, a więc przede wszystkim dokonań, biografii, kontekstów i tradycji jego patrona oraz osób z nim współpracujących i związanych, a także całego rozległego pola działań artystycznych i badawczych rozciągającego się pomiędzy teatrem i innymi odmianami przedstawień kulturowych oraz performatywnymi aspektami życia zbiorowego i indywidualnego. Ze względu na te dwa główne (co nie znaczy: jedyne) pola zdecydowaliśmy się na nazwanie czasopisma słowem, które obecne jest w samym centrum słownika i namysłu różnych wariantów performatyki i antropologii przedstawień, a które jednocześnie było terminem swoiście reinterpretowanym w ostatnich latach pracy przez Jerzego Grotowskiego i które stanowi tytuł jednego z najważniejszych jego tekstów. Zdajemy sobie sprawę, że sięgając po nie zaciągamy pewne zobowiązanie i stawiamy sobie i wszystkim naszym autorkom i autorom określone wymagania. Mamy nadzieję, że kolejne numery pisma dowiodą, że im sprostamy i że sieciowy „Performer” nie okaże się uzurpatorem.

Choć pismo istnieć będzie tylko w wersji internetowej, to jego kształt będzie w ogólnych zarysach nawiązywał do układu tradycyjnych pism papierowych. Strona tytułowa, spis treścią, a przede wszystkim dość klasyczny układ numerowanych stron – wszystko to ma służyć nadaniu całości pewnego porządku, odwołującego się do wartości reprezentowanych przez akademię i bibliotekę. Porządek ów wzmacnia też stały układ działów, na które składają się kolejno:

  1. Opowieści źródeł – dział gromadzący teksty, zapisy wystąpień, wywiady i rozmowy o charakterze materiałów źródłowych; zarówno historyczne, jak i powstałe współcześnie; tu także publikowane będą opracowania historiograficzne prezentujące i porządkujące faktografię;
  2. Przewalczyć myślą – centralny dział zbierający analizy, interpretacje, eseje i szkice, w miarę możliwości powiązane tematycznie i wyznaczające główny wątek każdego numeru;
  3. Reakcje – dział recenzji i polemik;
  4. Spojrzenia – dział publicystyki kulturalnej: zapisy rozmów, eseje, opinie, pasaże;
  5. Kronika – kronika działalności Instytutu w okresie poprzedzającym ukazanie się numeru.

Zachowując stosunkowo konserwatywny układ i porządek „Performer” chce zarazem w jak największym stopniu wykorzystać możliwości stwarzane przez technologię elektroniczną, publikując nie tylko materiał ikonograficzny, ale także nagrania dźwiękowe i filmowe. Do pewnego stopnia będą one oczywiście stanowiły ilustrację tekstów, ale chcielibyśmy także dobierać je i komponować w taki sposób, by tworzyły względnie autonomiczną narrację, a nawet zastępowały tekst tam, gdzie stanowią bardziej skuteczne medium przekazywania wiedzy, czy wręcz stanowiły odrębną całość. Zależy nam na tym, by „Perfomer” stał się płaszczyzną wymiany wiedzy i idei przekraczającą różnorodne granice (kultur, krajów, języków, środowisk, pokoleń itd., itp.) dzielące według zmiennych linii konstelację „Grotowski”. Jesteśmy otwarci na różne głosy, w tym takie, które dotychczas pozostawały niesłyszalne. Zapraszamy wszystkich, którzy zechcą się podzielić swoimi refleksjami i badaniami do kontaktu z redakcją.

Otwarte zaproszenia do współpracy ogłaszamy na kilka miesięcy przed planowaną publikacją kolejnych numerów, w nadziei na zainteresowanie jak najszerszego kręgu potencjalnych autorek i autorów.

 

Od 1 grudnia 2021 „Performer” znajduje się w wykazie czasopism naukowych Ministerstwa Edukacji i Nauki z liczbą 20 punktów w dyscyplinach: nauki o sztuce oraz nauki o kulturze i religii.

 

Redakcja

  • Dariusz Kosiński (redaktor naczelny)
  • Monika Blige (zastępczyni redaktora naczelnego)
  • Wanda Świątkowska (redaktorka)
  • Łucja Iwanczewska (redaktorka)
  • Katarzyna Woźniak (dział zagraniczny)
  • Karolina Sołtys (korekta i skład)
  • Barbara Kaczmarek (projekt okładki)

Rada Programowa

  • prof. Paul Allain (University of Kent w Canterbury, Wielka Brytania), prof. Wojciech Dudzik (Uniwersytet Warszawski), prof. Erika Fischer-Lichte (Freie Universität w Berlinie, Niemcy), prof. Mirosław Kocur (Uniwersytet Wrocławski), prof. Tomasz Kubikowski (Akademia Teatralna im. Aleksandra Zelwerowicza), prof. Małgorzata Leyko (Uniwersytet Łódzki), do roku 2020: śp. prof. Ewa Guderian-Czaplińska (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza)

 

Numery 17–20 dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury